این از خردمندی انسان است که بداند بقای خود را از توحش تا مدنیت چگونه دوام و قوام بخشیده است؟
و چه راههایی را برای استمرار و بقای آن باید برگزینند؟
( فکر سبز،بستر سبز و محیط سبز )
دوران تحصیلی:
دوران تحصیلی ابتدایی را در مدارس طبری و پهلوی و دوران متوسطه و دبیرستان را در تنها دبیرستان بانه گذرانده و در سال 1347 از دبیرستان پهلوی موفق به اخذ دیپلم طبیعی شد . بعد از پایان خدمت سربازی در کنکورسراسری سال 1351 شرکت کرد و در همان سال وارد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران شد . در سال 1355 موفق به اخذ درجه مهندسی جنگلداری از دانشگاه تهران شد.در سال 1356وارد دوره فوق لیسانس جنگلداری دانشگاه تهران شد و در سال 1359 ( در فاصله پیروزی انقلاب سال 1357) با کسب رتبه اول موفق به در یافت فوق لیسانس مهندسی جنگلداری ‘گردید.
در سال 1371 در دوره دکترای جنگلداری دانشگاه تربیت مدرس شرکت کرده و پذیرفته شد. بعد از گذراندن دو سال دوره آموزشی از ادامه تحصیل وی در این مقطع جلوگیری به عمل آمد.
سوابق خانوادگی :
وی در سال 1326 در شهرستان بانه در خانواده ای 9 نفره (نفر هفتم) متولدشد. پدر ایشان مرحوم حاج کرم فتاحی و مادرش خانم پیروز فیض الهی است که هر دو چشم از دنیا فروبسته اند.
در سال 1356 با خانمی فرهنگی که از اقوام ایشان نیز بودند در شهر سنندج ازدواج نمود، و ماحصل آن ازدواج سه دختر و یک پسر است.
سوابق خدمتی:
در سال 1355 در سرجنگلداری کل استان کردستان به عنوان اولین کارشناس استانی با مدرک دانشگاهی مشغول بکارگردید. اولین طرح های جنگلداری در سطح استان و در شهر مریوان را رهبری و در همان سال اول به عنوان بهترین مجری در بین استانهای جنگلی زاگرس (غرب کشور) موفق به دریافت اولین تشویق از طرف مدیریت سازمان جنگلها و مراتع کشور شد.
وی در اوایل پیروزی انقلاب از کار اخراج شد اما بعد از 9 ماه انفصال از خدمت دوباره دعوت بکار شد.به دلیل شرایط خاص آن دوره وی فقط در رده های میانی مدیریت ( ریس اداره جنگلداری ، معاون فنی سرچنگلداری کل و یا معاون اداری و مالی اداره کل کشاورزی استان ...)علی رغم تواناییهای علمی و فنی فراوان به کار گرفته می شد . بنابراین سعی نمود با کناره گیری از دستگاههای اجرایی که اکثریت پست های آن، خاص غیر بومیان بود، به سیستمهای آموزشی و تحقیقاتی وارد شد . بنابراین بعداز 8 سال فعالیت در دستگاه اجرایی در سال 1365 به عنوان اولین مسئول مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مشغول بکارشد و بعد از 24 سال خدمت در شهرهای سنندج ،کرمانشاه و تهران درسال 1383 همزمان با بازنشستگی های آن زمان در سطح کل کشور بازنشسته شد. این در حالی بود که هنوز تالیفات زیاد دیگری برای انتشار داشت.
سوابق تحصیلی :
• دیپلم طبیعی از دبیرستان پهلوی بانه در سال 1347
• لیسانس مهندسی جنگلداری از دانشگاه تهران در سال 1355
• فوق لیسانس جنگلداری از دانشگاه تهران با رتبه اول در سال 1359
سوابق مدیریتی :
سوابق اجرایی:
• رئیس اداره جنگلداری و جنگل کاری اداره کل منابع طبیعی استان کردستان (64-60)
• معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان کردستان ( 64 - 63 )
• معاون اداری و مالی اداره کل کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان ( 65- 64)
سوابق تحقیقاتی:
• اولین مسئول مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کر دستان (65-67)
• اولین مسئول مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه (70-67) دوسال بطور همزمان مسئول هر دو مرکز کرمانشاه و کردستان بودند.
• مسئول مرکز تحقیقات منابع طبیعی زاگرس شمالی و همزمان رئیس ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع کردستان ( 67- 65 )
• 26 سال کارشناس ارشد و عضو هیات علمی وزارت متبوعه
• آخرین پستی که با آن بازنشسته شد ریاست مرکز تحقیقات جنگلها و مراتع استان کردستان بود.
تالیفات:
• کتاب : 9جلد کتاب انتشار یافته در زمینه جنگلهای زاگرس
الف – کتاب (ناشر موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع )
1- مدیریت جنگلهای زاگرس جلد 1 ، سال 1379
2- روشهای مناسب کاشت بذر بلوط در جنگلهای زاگرس، سال 1378
3- جنگلهای سوئد ، سال 1371
4- بررسی جنگلهای بلوط زاگرس ، سال 1375
5- بررسی سوزنی برگان غیر بومی سازگار در کردستان ،سال1373
6- احیای جنگلهای بلوط غرب ایران ، سال1373
7- گسترشگاه گونه وی ول و تیپولوژی آن در ایران ، سال1376
8- شناخت جوامع جنگلی و نقشه پوشش گیاهی بانه در ، سال1372
9- منابع طبیعی تجدید شونده در استان کرمان ، سال 1374 بصورت مشترک
10- اصول نهال کاری
در دست چاپ
1 – عمق مناسب کاشت بذر بلوط در جنگلهای زاگرس
2 – مدیریت جنگلهای زاگرس جلد دوم
3- کتاب اکولوژی گونه های مختلف پسته وحشی در ایران
4- جنگلهای بارانی تروپیکال در خاور دور
5- اثر بارانهای اسیدی بر جنگل های جهان
عناوین مقالات:
مقالات ارایه شده در زیر که شامل بیش از80 مقاله است ، فقط شامل مقالات انتشار یافته تا پایان سال 1383 است و بقیه مقالاتی که بعد از بازنشسته شدن با سایر همکاران بصورت مشترک انتشار یافته ذکر نشده اند.
• 70درصد مقالات بصورت فردی و 30درصد آنها بصورت مشترک با کارشناسان استانهای مربوطه تهیه شده اند.
1. مقایسه رشد و نمو نهال های بنه در بخش دولتی و مشارکت مردمی در استان کرمانشاه
2. نقش قرق در زاد آوری جنسی و غیر جنسی جنگلهای بنه منطقه خبر شهرستان بافت
3. مقایسه مولفه های کمی درخت بنه در فرمهای مختلف زمین
4. وضعیت جنگلهای بنه در ناحیه رویشی ایران – تورانی
5. 5-رابطه عوامل اکولوژیک با عوامل کمی و کیفی درختان بنه در استان ایلام
6. بررسی تفاوت رویشگاهی بنه و پسته طبیعی در خراسان
7. بررسی پراکنش گونه های مختلف پسته وحشی در استان یزد
8. معرفی گونه های پسته وحشی در استان هرمزگان
9. بررسی فنولوژیکی بنه در استان لرستان
10. بررسی اثر تعرضات انسان و دام بر جنگهای بلوط یاسوج
11. بررسی فنولوژیکی بنه در استان کرمانشاه
12. علل تخریب پوششهای گیاهی و راهکارهای مناسب برای جلوگیری از ادامه آن
13. تیپولوژی جنگلها و به ویژه بنه جهت احیا’ جنگلهای استان اردبیل
14. علل تخریب پوششهای گیاهی و راهکارهای مناسب برای جلوگیری از ادامه آن
15. بررسی پراکنش پسته وحشی و ارتباط آن با برخی از عوامل محیطی در استان مرکزی
16. پیامدهای زیست محیطی ناشی از بهره برداری نامناسب از پوشش گیاهی
17. مقایسه روشهای کاشت بذر بلوط در ایلام
18. نقش مشارکتهای مردمی در احیای جنگلهای زاگرس
19. استراتژی مناسب جهت جلوگیری از سیر نزولی جنگلهای زاگرس
20. تاریخچه پوشش گیاهی زاگرس بخصوص بنه
21. بررسی مورفولوژی بنه
22. بهره برداری سقز از درختان بنه
23. اثر تخریب بر زاد آوری
24. اثر تشی بر احیای جنگلهای زاگرس
25. گزو چیست؟
26. علل عدم زادآوری جنگلهای زاگرس
27. ایده های نو برای طبقه بندی جنگلهای زاگرس
28. کاربرد اشعه ایکس در بررسیهای کمی و کیفی بذر
29. سیمای جنگلهای پاوه
30. نتایج سمپوزیوم کاج کنتورتا
31. جوامع جنگلی جنگلهای کردستان
32. نقش پوشش گیاهی در حیات اجتماعی و اقتصادی جامعه
33. گونه بنه در کردستان
34. آشنایی با مرکز تحقیقات کردستان
35. آشنایی با مرکز تحقیقات کرمانشاه
36. اثر بارانهای اسیدی بر جنگلها
37. جنگلهای ارسباران
38. جنگل حاتم بگ مشکین شهر اردبیل
39. جنگلشناسی جست گروههای نوجوان و جوان
40. سیل گلستان
41. روند اجرای طرحهای جنگلداری در زاگرس
42. نانو تکنولوژی
43. بررسی جنگلشناسی جنگلهای گاوزیان مریوان
44. اثرات سرما در خواب زمستانه و تجدید حیات نهالهای گردو
45. اثر ساختمان خاک و میکور یز در رشد نهاتهای گردوگردو
46. ارزیابی اقتصادی اثرات طرحهای جنگلداری
47. فکر سبز،بستر سبز و محیط سبز
48. روشهای برنامه ریزی کاربردی در جنگلهای زاگرس
49. بررسی شیوه های آمار برداری در جنگلهای خارج از شمال
50. جنگل شناسی جنگل های زاگرس
51. دستور ا لعمل پروژه: تبدیل توده های شاخه زاد جنگلهای زاگرس به جنگلهای شبه دانه زاد
52. دستور ا لعمل پروژه: تبدیل توده های شاخه زاد جنگلهای زاگرس به جنگلهای شبه دانه زاد
53. شاخص های توسعه انسانی
54. مدیـریت جنگلهای شاخه زاد
55. جنگل تحقیقاتی داربادام کرمانشاه
56. تنوع زیستی در جنگلهای زاگرس
57. دستو العمل اجرایی کاشت مستقیم بذور بعضی از گونه های جنگلی
58. دستو العمل اجرایی کاشت مستقیم بذور بعضی از گونه های جنگلی در مناطق خارج از شمال کشور
59. جنگل کاری و توسعه جنگل در مناطق نیمه مرطوب و نیمه خشک جنگلهای خارج از شمال کشور
60. دوره های آموزشی مورد نیاز دفتر جنگلهای خارج از شمال کشور
61. چگونگی تهیه طرحهای جنگلداری چند منظوره در منطقه زاگرس
62. عدم قطعیت
63. آزمایش پیشاهنگ گونه های درختی در شرایط دیم ،سال 1375
64. مقایسه رشد و خواص شیمیایی چهار گونه گیاه علفی در رایطه با رطوبت وهوادیدگی خاک
65. بررسی پراکنش، اکولوژی و فنولوژی پستة وحشی دراستان مرکزی رویشگاه کوه نظر کرده - شهرستان ساوه
66. علل تخریب پوششهای گیاهی و راهکارهای مناسب برای جلوگیری از ادامه آن
67. بررسی تأثیر نور بر زندهمانی نهالهای بذری بنه در خرمآباد- لرستان
68. روند مدیریت جنگل های زاگرس، ماهنامه دهاتی شماره 25
69. بررسی جوامع دارویی بنه در خراسان ( Pistacia mutica - Pistacia khinjuk )
70. بررسی پراکنش و خصوصیات کمی و کیفی رویشگاههای پسته وحشی در استان مرکزی منطقه کوه سقز، شهرستان تفرش
71. بررسی نیاز رویشگاهی و برخی از خصوصیات کمی گونه وی ول در استان کردستان(.Quercus libani Oliv)
72. بررسی اثر تعرضات انسان و دام بر جنگل های بلوط (منطقه پاتاوه) یاسوج
73. Study of distribution and habitats characteristics of wild Pistacia in Markazi Province: Area of Saghez mountain of Tafresh Township
74.
75. Reforestation west forest of IRAN
76. Effects of Hystrix indica on reforestation of west forest of IRAN
77. Coppareson of different methods of seed sowing
78. Ecology Quercus libani in IRAN
a. Distribution and characteristics and habitats of wild pistachio in Central Province, the 79-mountain region of turpentine, city Tafresh
b. Zahedi Pour H. 1, 2 and Mohammad Fattahi HR Myrdavdy Akhavan 1
افلاطون در کتاب جمهوریت :
مدیریت سیاسی و حقوقی را عامل پیشرفت ، اصلاح ، انحطاط و فساد جوامع می داندو در این زمینه جمله زبیایی دارند.
تا حاکمان حکیم و حکیمان حاکم نگردند جامعه روی سعادت را نخواهد دید.
استاد راهنما و مشاوره پایان نامه کارشناسی ارشد:
مشاور و استاد راهنمایی : 27 پایان نامه تحصیلی
سخنرانی : داخلی :26 مورد
گزارش علمی : 67 مورد
مجری طرحهای تحقیقاتی:
• هماهنگ کننده 5 طرح ملی و 15 طرح تحقیقاتی منطقه ای و استانی
تدریس:
• تدریس در دانشگاههای آزاد کرمانشاه ، سنندج و مدرس دوره های باز آموزی کارشناسان سازمان جنگلها و مراتع کشور به ویژه در مناطق خارج از شمال کشوردر مجتمع آموزشی دکتر جوانشیر (مجتمع آموزشی کلاک در کرج ، کرمان ، کرمانشاه، اصفهان ،زنجان ، سمنان، رشت .... سازمان جنگلها و مراتع کشور
عضویت در کمیته های فنی و ارزشیابی طرحهای تحقیقاتی :
1 - عضو کمیته کمیته ارزشیابی طرحهای تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در زاگرس از سال 1371 تا 1380
2 - عضوکمیته ارزشیابی طرحهای مدیریت منابع جنگلی و طرح طوبی در سازمان جنگلها و مراتع کشور
3 - عضو کمیته فنی دفتر جنگلهای خارج از شمال سازمان جنگلها و مراتع
4 - عضو کمیته فنی بخش تحقیقات جنگل موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
5 - دبیر و عضو گروه مشورتی تدوین راهبردها برای محیط های طبیعی ایران
6 - عضو سازمان نظام مهندسی ایران
7 – عضو کانون کارشناسان رسمی دادگستری کشور
لوح تقدیر :
برنده بیش از 16 لوح تقدیر ، تندیس و دریافت دیپلم افتخار، لوح زرین، تندیس طلایی از جشنواره های علمی کشور و بین المللی ، وزیر و معاونین وزارت متبوعه
مشاور علمی و ویراستاری :
مشاور علمی :
• مشاور علمی دفتر جنگلهای خارج از شمال سازمان جنگلها و مراتع ( از 78 تا 1382 )
• مشاور علمی چندین همایش ملی در عرصه جنگلهای زاگرس
ویراستاری :
ویراستار مقالات علمی ، کتاب ، مجله های پژوهش و سازندگی ،جنگل و مرتع ،فصلنامه های جنگل و صنوبر ،مجله جنگلبانی ایران ، فصلنامه منابع طبیعی ایران ،افات و بیماریهای گیاهی......عضو هیات تحریریه فصلنامه جنگل ایران ، طرحهای مدیریت منابع طبیعی سازمان جنگلها و مراتع کشور در سطح مناطق خارج از شمال کشور و گزارشات طرحهای خاتمه یافته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
مهمترین یافته ها و ابتکارات علمی:
*ارائه دهنده طبقه بندی جدیدی برای جنگلهای زاگرس
• طراحی و ارائه طرح عملی و قابل اجرا تحت عنوان
• ارائه الگوی جدید طرح مدیریت منابع جنگلی زاگرس به سازمان جنگلها و مراتع در سال 1379 با قابلیت اجرا در سطج کشور این طرح از سال 1382 در مناطق جنگلی زاگرس ،ایران و تورانی خلیج و عمانی ...در حال اجرا است.
• جمع آوری چندین گونه گیاهی جدید برای ایران
• طراح و مجری غالب فضاهای سبز و جنگلکاریها در شهرهای استان کردستان به ویژه سنندج (حسن آباد ،تپه توس نوذر، نیشتمان ،اطراف فرودگاه ، میدان نبوت ....)
• اولین موسس هرباریوم گیاهی و جمع آوری کننده مهمتر ین گونه های گیاهی در استانهای کردستان و کرمانشاه درسالهای 66 تا 69
• ایجاد بخش تحقیقات جنگل در استان کرمانشاه ،1365
• ایجاد ایستگاه تحقیقات جنگل داربادام در استان کرمانشاه در سال 1372
چند خاطره و نکته:
• زمانی که در سال 1367 به عنوان رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه برگزیده شده بودم و اولین مسافرت به تهران را آغاز نمودم به محض رسیدن به سه راهی کرمانشا،سنندج و همدان ، ناخودآگاه اشک از چشمانم جاری شد . زیرا ده سالی بود که در آن خطه که زادگاه اولیه وابدیم خواهدبود مرا به یاد خاطرات شیرین و تلخی که همه ما شاهد آن بودیم افتاده بودم و اشک از چشکانم سرازیر گردید. به همین خاطر بعد از 20 سال خدمت در خارج از استان دوست داشتم که پایان خدمتم هم در همان سرزمین مادریم باشد.
• زندگی رازی است که کسی نمی داند در چه زمان و مکانی دار فانی را وداع خواهد کرد . اما این آمدن و رفتن امری طبیعی و غیر قابل انکار است، لذا دوست دارم که با پایان دوران حیاتم در قبرستان سلیمان بگ و در داخل جنگلهای بلوط سرافراز زاگرس که 30 سال با جان و دل برای احیا و ساماندهی مدیریت این جنگلها به تولید علم در حد توانم اقدام نمودم ، مرا در جوار آرامگاه ابدی برادرم رحمان و پدرم که درس زندگی قناعت ،صبوری و بردباری .... را در مکتب او آموختم ، به خاک بسپارند، باشد که بعد از تبدیل شدن به مواد آلی و معدنی باعث سرسبزی هر چه بیشتر زادگاهم گردد. چون هر بستر سبز و محیط سرسبز افکاری سبز و زنده خواهند داشت.
• توصیه من آنست ، آنچه باعث جاودانگی نام و نشان هر فرد و جوامع انسانی خواهد شد ، پیشرفت های اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی خواهد بود. لذا بر هر انسانی که خواهان سرزمینی آباد و سر زنده است باید به فراخور طول عمرش ، مسیر درستی را انتخاب و آگاهانه در آن مسیر گام بردارد. تا آیندگان با رونق بخشیدن به آن ، مسیر ترقی و پیشرفت را برای حاضران و آیندگان فراهم نمایند .
• بنابراین با ارزوی اینکه نوجوانان وجوانان کرد زبان در هر کجای این دنیا، زندگی می کنند تلاش نمایند که بار علمی خود را آنچنان توسعه دهند، تا مایه افتخار برای خودشان ،همشهریان وکل جامعه جهانی گردند. زیرا در فضای کنونی و در هر نقطه ای از جهان ، ادامه تحصیل ، بسیار اسان و قابل دسترس است. فقط همت عالی و هدفمندی والا نیاز دارد. میدانم که شما می توانید عقب ماندگیهای تاریخی را با عزمی راسخ آنچنان به جلو ببرید ، که همه، به وجود شماهاافتخار نمایند. روز و روزگار بر همه شما خوش و خرم باد.
به امید آنکه در آینده نه چندان شاهد پیشرفت اقتصادی و اجتماعی ....هر چه بیشتر کلیه هموطنان به ویژه قوم کرد و بالاخص همشهریان عزیز مان باشیم .
زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست
هر کسی نغمه خود خواند و از صحنه رود
صحنه پیوسته بجاست
خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
ژیان ریبازیکه بو پیشاندانی هونر و زانایمان
هر کامیکمان دین و له دوای ماویک ئه روین
وه لی ئه م جیهانه بی وه چان برقراره
خوش به حالی ئه وانه ی ناو وناوبانگیان ئه مینیته وه له یاد
بازنشسته مرکز تحقیقات جنگلها و مراتع استان کردستان است.محمد فتاحی 9 جلد کتاب را در زمینه جنگلهای زاگرس در کارنامه خود دارد.محمد فتاحی لیسانس و فوق لیسانس خود را از دانشگاه تهران در رشته مهندسی جنگلداری در سالهای 1355 و 1359 اخذ نموده است.
لیست پست های محمد فتاحی
من از نزدیک با استاد کار کرده ام وافتخار شاگردی ایشان را داشته ام. آنگاه که که شنیدم که بازنشست شده بسیار نارحت شدم که چرا به اساتید دلسوز کشور اینقدر بی مهری می شود . که شاید اگر استاد در کشوری دیگر زندگی می کرد بی شک بسیار مورد احترام قرار گرفت. من هیچگاه پیش ایشان نرفتم که با روی باز به سوالات من پاسخ ندهد و همیشه در هر زمان با تمام وجود به کشور فکر می کرد . هیچگاه دچار غرور نبود .همیشه همدل بود. وهمیشه دوستش دارم وبرایش احترام قایلم . کسوت استادی برازنده ایشان هست.
آرزو می کنم همیشه سالم وشاد وسلامت باشد
هیوادارم گه‌له که‌مان پڕ ببێ له که سی ئاوا گه‌وره و زه حمه تکێش......
هه ڕبژین و سه رکه وتوو..
استاد مهندس محمد فتاحي يكي از دانشمندان ومحققان ايران زمين در رشته كشاورزي وجنگل داري هستند.اينجانب كه از دبيران آموزش وپرورش بوده ام سالهاست افتخار دوستي با ايشان را دارم.ايشان فردي فعال .بسيار صادق وخدمتگزار جامعه علمي ومردم بوده اند.وهيچگاه مردم وعلم ودانش را فداي منافع مادي و امتيازات دنيايي نكرده اند. موفقيت ديگر ايشان تلاش در زمينه تعليم وتربيت در مراكز آموزش عالي بوده است كه توانسته اند دانشجوياني برجسته وفرزنداني دانشمند را تحويل جامعه بدهند.وتحقيقات وآثار ايشان براي سالهاي سال مورد استفاده دانشجويان خواهد بود.شايد اگر ايشان اهل شهر ديگري از سرزمين ما ايران بودند امروز هم هنوز مقام مهمي در اداره مملكت داشتند. و چه زيبا كه ايشان زندگي نامه خود را با شعر پر معنايي از خانم ژاله اصفهاني به پايان رسانده و آنرا ماهرانه به زبان كردي ترجمه كرده اند.
من از شاگردان شما در کلاس تشکیل شده زاهدان در سال 1379 بودم. وقتی بیوگرافی شما استاد عزیز را خواندم خیلی لذت بردم . از طرفی وقتی تدریس می کردی همه می دانستیم که انسان زحمت کشی هیتید و به راستی دانا و توانا در کارت هستید
ضمن عرض تشکر بابت راه اندازی این مرجع اینترنتی، خواهشمند است در صورت امکان چکیده مقالات را نیز در این مرجع ثبت نمایید.
با تشکر
4/3/91
باسلام ودرود من حسن خراج پور دانشجو دکتری اقلیم شناسی کشاورزی دانشگاه تهران هستم
من دارم روی جنگل های بلوط غرب کشور کار میکنم اگر امکانش هست،منابع که در زمینه وجود دارد وهمچنین شهرستان های که بلوط دارند معرفی کنید درصورت صلاح دید
چون من هم جی ای اس کار میکنم هم تغییر اقلیم وخشکسالی وراهکارهای آن